Του Γιώργου Λεκάκη
Οι εκδόσεις και επανεκδόσεις της Γεωγραφίας
του Κλαυδίου Πτολεμαίου είναι αμέτρητες,
όπως σας έχω ξαναγράψει…
Ιδού άλλες 4…
Το έργο του αρχαίου Έλληνα γεωγράφου Κλαυδίου Πτολεμαίου / PTOLOMAEUS Claudius «Γεωγραφία» / «La geografia», συμπληρωμένο με νέους χάρτες του Girolamo Ruscelli, εκδόθηκε από τον Giordano Ziletti, το 1573 – 1574 στην Βενετία.
Η μετάφραση από τα ελληνικά στα ιταλικά έγινε από τον Giero.
Σχόλια, διορθώσεις: Malombra. Επιμέλεια Gioseppe Moletti[1].
Ήταν μια σπουδαία έκδοση, σε 3 μέρη, σε έναν τόμο, σε 4o σχήμα (217 x 162 χλστ.).
Υπάρχουν ξυλογραφίες στους τίτλους, μεγάλη ξυλογραφία του Πτολεμαίου σε ορθογώνιο πλαίσιο στο δεύτερο φύλλο (κ.α.), πολλές εικονογραφήσεις, διαγράμματα ξυλογραφίας στο κείμενο, και 65 χαραγμένοι δισέλιδοι χάρτες!
Πρόκειται για την γ΄ έκδοση της «Γεωγραφίας» του Κλ. Πτολεμαίου του Girolamo Ruscelli – η α΄ έκδοση[2] έγινε το 1561 («Geografia di Tolomeo, trad. dal greco»).
Ο Girolamo Ruscelli (1518–1566) ήταν Ιταλός μαθηματικός, χαρτογράφος αλλά και αλχημιστής (γράφοντας με ψευδώνυμο Alessio Piemontese).
Οι 65 χάρτες είναι ίδιοι με αυτούς της β΄ έκδοσης και της λατινικής έκδοσης του 1562, με την ίδια αρίθμηση.
| Χάρτης του Μεξικό, από την εν λόγω έκδοση, που επιγράφεται Νέα Ισπανία! |
Έμπνευση όλων η έκδοση-μετάφραση της «Γεωγραφίας» / «Geografia», με 69 χαλκόγραφους χάρτες, και 40 σύγχρονους χάρτες, που συνέταξε ο Giacomo Gastaldi, το 1548.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ για έκδοση του ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ, του 1541, ΕΔΩ.
Ο Giacomo Gastaldi (ή απλώς Jacopo ή Iacobo, 1500-1566) ήταν Ιταλός χαρτογράφος, αστρονόμος και μηχανικός. Η έκδοσή του, «Ptolemy’s Geography», του 1548 «ήταν ο πιο ολοκληρωμένος άτλας, που δημιουργήθηκε από την Geographia του Martin Waldseemüller (1513) και του Theatrum του Abraham Ortelius (1570)» – κατά Philip Burden – επειδή περιελάμβανε και χάρτες της Αμερικής, αλλά και μια καινοτομία: Μείωσε το μέγεθος του τόμου, κάνοντας έτσι τον πρώτο άτλαντα-τσέπης.
ΠΗΓΕΣ: Adams P-2236; BM/STC Italian, σελ. 543; Philips Atlases 380; Sabin 66504. Γ. Λεκάκης «Βιβλιογραφία». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 21.5.2020.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Ο Giuseppe Moletti (1531–1588) ήταν Ιταλός διάσημος μαθηματικός, γνωστός για το έργο του «Dialogo intorno alla Meccanica» («Διάλογος για την Μηχανική»). Τόσο διάσημος μαθηματικός, που τον συμβουλεύθηκε ο πάπας Γρηγόριος ΙΓ΄ για το νέο ημερολόγιο! Κατείχε την έδρα Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβας, πριν από τον Γαλιλαίο! Στο έργο του αναφέρεται στην μηχανική του Αρχύτα (ή Ψευδο-Αριστοτέλη). Έγραψε (αδημοσίευτα ακόμη) σχόλια στα «Στοιχεία» του Ευκλείδη, στο «Σφαίρες και κύλινδροι» του Αρχιμήδους, κ.ά.
[2] Στην α΄ έκδοση υπήρχαν και οι διορθώσεις του Malombra, που περιελάμβαναν λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την χαρτογράφηση.
arxeion-politismou.gr